նախատեսված գործողություններ
❌ Խելացի տրանսպորտային համակարգերի օգտագործման խթանում
Տրանսպորտային համակարգերի կառավարում տեղկատվական տեխնոլոգիաների միջոցով
Միջազգային տրանսպորտային պայմանագրերի գործարկում
🟡 ՀՀ և ԵՄ միջև ուղևորների և ապրանքների տեղաշարժի բարելավում, բաց սահմանների խթանում
❌ Սահմանային հատումները խթանող գործողություններ
❌Համատեղ գործողություններ և տվյալների փոխանակում միջազգային ծրագրերի շրջանակում
Մասնավորապես Եվրոպա-Կովկաս-Ասիա տրանսպորտային միջանցքի (TRACECA) և
այլ միջազգային ծրագրերի, միջազգային տրանսպորտային կազմակերպությունների և Կողմերի վավերացրած միջազգային համաձայնագրերի ու կոնվենցիաների մասով, և Եվրոպական միության տարբեր տրանսպորտային գործակալությունների,
այդ թվում՝ Արևելյան գործընկերության շրջանակներում։
🟡 Օդային տրանսպորտի համակարգված զարգացում և աստիճանական ազատականացում
✅ Եվրոպական միության և Հայաստանի միջև ընդհանուր ավիացիոն գուտու մասին Համաձայնագրի գործարկմամբ և դրան համապատասխան
Համաձայնագրի կատարումը
Բարեփոխումների ընթացքը
🟡 2024 թվականի հունիսին ընդունվել են ծավալուն փոփոխություններ "Ավտոմոբիլային ճանապարհների մասին" ՀՀ օրենքում ։ Դրանում սահմանվել են ճանապարհային աուդիտի և թունելների անվտանգության հետ կապված շրջանակային ձևակերպումներ։ Ընդունվել է Վարչապետի 2024թ հոկտեմբերի 2-ի 887-Ա որոշումը, որով մինչև 2026 թվականի վերջը նախատեսվում է ընդունել իրավական ակտեր կապված ճանախարհային անվտանգության համակարգերի և թունելների անվտանգության հետ։
✅ Փոփոխվել է նաև ՀՀ Կառավարության 2006 թ հուլսի 20-ի 1106-Ն որոշումը, որով սահմանվել են խոշոր չափի մեքենաների առավելագույն թույլատրելի չափի ու զանգվածի մասին կարգավորումները։ Նշված կարգավորումից բացի, որոշակի աշխատանք է տարվում մեքենաները կշռելու և վերահսկելու ուղղությամբ։
✅ Հայաստանում թվային տախոգրաֆների համակարգը ներդրվել է 2011թ.-ին, բայց հաշվի առնելով CEPA հրահանգների փոփոխությունը, համապատասխան բարեփոխումներ են կատարվել "Ավտոմոբիլային տրանսպորտի մասին" ՀՀ օրենքում։ ՀՀ կառավարության 2022 թվականի հունիսի 9-ին 830-ն որոշմամբ էլ սահմանվել են թվային տախոգրաֆների կառուցվածքային, շահագործմանը, փորձարկմանը, տեղադրմանը և զննմանը ներկայացվող պահանջները։ Տախոգրաֆների գործնական կիրառման մասին վիճակագրկան տվյլաներ հայտնի չեն։
🟡 "Ավտոմոբիլային ճանապարհների մասին" ՀՀ օրենքում փոփոխությունների նախագծում կարգավորումներ կան նաև թունելների անվտանգության ստանդարտների հետ կապված։
🟡 Նախնական փուլում է գտնվում ճանապարհային անվտանգության աուդիտի համակարգի ներդման աշխատանքները, որոնք սկսվել են 2023 թվականին։ Ներկայումս եվրոպական փորձագետների հետ համատեղ կատարվում է դաշտի ուսումնասիրություն և փորձի փոխանակում։
🟡 Ներկայումս օրենսդրական նախագծեր են շրջանառվում փոփոխություններ են կապված բեռնափոխադրումների և ուղեւորափոխադրումների ոլորտում վարորդների որակավորման և վերապատրաստման հետ։ Օրենսդրական նախագծերի փաթեթը նախատեսում է սահմանել պարբերական մասնագիտական վերապատրաստում անցնելու, մասնագիտական որակավորման քննություն հանձնելու, «C», «D», «CE», «DE», «C1E», «D1E» որակավորման վկայականներ ստանալու պահանջները։
✅ 🟡 2022 թվականից ուժի մեջ է մտել ՀՀ և ԵՄ միջև ընդհանուր ավիացիոն գոտու մասին Համաձայնագիրը։ Այնուամենայնիվ պետք է նշել, որ ՀՀ ավիացիան շարունակում է գտնվել ԵՄ "սև ցուցակում"։ Միաժամանակ, զգալիորեն ավելացել են ՀՀ և ԵՄ միջև եվրոպական ավիաընկերություններով կատարվող կանոնավոր ավիափոխադրումները, այդ թվում՝ լոու-քոստ ավիաընկերությունների միջոցով, ինչով որոշակիորեն խթանվել է ՀՀ և ԵՄ մարդկանց տեղաշարժը, մասնավորապես ԵՄ-ից դեպի Հայաստան, հաշվի առնելով ԵՄ քաղաքացիների համար վիզային պահանջի բացակայությունը։ Այնուամենայնիվ, նշված ավիափոխադրումների ոչ փոքր մաս է կազմում նաև այն ռուսաստանցիների տեղաշարժը, որոնք ՌԴ և ԵՄ միջև տեղափոխվում են Հայաստանի տարածքով։
🟡 Մշակվել և 2024 թվականի գարնանը հանրային քննարկման է դրվել Երկաթուղային տրանսպորտի մասին ՀՀ օրենքի նախագիծը, որով նախատեսվում են CEPA-ով սահմանված կարգավորումների ներդրում։
🟡 Մշակվել է "Ճանապարհային երթևեկության անվտանգության ապահովման մասին" ՀՀ օրենքի նախագիծ, որով պիտի սահմանվեն տրասնպորտային միջոցների տեխնիկական ստուգման կանոնակարգերը։
🟡 Ընդունվել են Կառավարության 2024թ սեպտեմբերի 19-ի 1482-Ն, հոկտեմբերի 10-ի 1604-Ն, հոկտեմբերի 3-ի 1584-Ն և հոկտեմբերի 10-ի 1600-Ն որոշումները։ Դրանցով սահմանվել են միջազգային փոխադրումներ կատարող մենեջերների մասնագիտական պատրաստման, գործարար համբավի կորստի հանգեցնող և տախոգրաֆի կիրառումը խախտելու համար պատիժների, միջպետական փոխադրումներ կատարող վարորդների քննությունների ու վկայականների մասին կարգավորումներ։
Կապը CEPA-ի հետ
Ձախ կողմում նկարագրված գործընթացները վերաբերում են հետևյալ ոլորտներին՝
- Սոցիալ-աշխատանքային պայմաններ և տախոգրաֆներ
- Թունելների անվտանգային չափանիշների վերանայում
- Ճանապարհային անվտանգության համակարգերի բարեփոխում
- Վարորդական վկայականներ և քննության ստանդարնտեր
- Եվրոպական միության և Հայաստանի միջև ընդհանուր ավիացիոն գուտու մասին Համաձայնագրի գործարկմամբ և դրան համապատասխան օդային տրանսպորտի համակարգված զարգացում և աստիճանական ազատականացում
- ՀՀ և ԵՄ միջև ուղևորների և ապրանքների տեղաշարժի բարելավում
- Երկաթուղային տրանսպորտի բարեփոխումներ